باز آفرینی علم و هنر Dentistry & Medicine

علم امروز و هنر دیروز

باز آفرینی علم و هنر Dentistry & Medicine

علم امروز و هنر دیروز

اطلس بدن انسان لقاح

امشب قصد دارم که اولین قسمت مربوط به اطلس بدن انسان را هم شروع کنیم

راستی اگه یه وقتی !   رو قسمت موضوع بندی کلیک کردین اما اون قسمت خالی بود !!!!!

اصلا نگران نشید یک ایمیل یا نظر واسه من بگذارید تا اون قسمت و تکمیل کنم

بهونه نگیرین ای وبلاگ نو پاست!

 

اما درس ۱ اطلس بدن انسان

لقاح و باروری     یا          conception & pregnancy

 

تمام موجودات زنده تولید مثل می کنند. در انسان تولید مثل به وسیله دو نوع سلول انجام می پذیرد. اسپرم ها که به وسیله بیضه های مرد ساخته می شوند و تخمک ها که به وسیله تخمدان های زن تولید می شوند. هر یک از این سلول ها نیمی از مجموعه DNA (ماده ژنتیک) را در خود دارند. آنها از طریق مقاربت جنسی، کنار هم قرار می گیرند؛ اگر یک اسپرم وارد یک تخمک شود و آن را بارور کند، DNA مرد و زن ترکیب شده، سلول های جدیدی حاصل می شوند. بارداری زمانی رخ می دهد که این سلول ها خود را در رحم جای می دهند. در طول بارداری که حدود ۴۰ ‌هفته (۹ماه) طول می کشد، این سلول ها تکامل یافته، نوزاد را به وجود می آورند.
لقاح
در طی مقاربت جنسی اسپرم ها وارد مهبل زن می شوند و سپس از رحم بالا می روند و وارد لوله های حمل تخمک می شوند. اگر اسپرم ها با یک تخمک برخورد کنند، سعی می کنند پوشش آن را سوراخ کنند. اگر یک اسپرم موفق به این کار شود، دم خود را از دست می دهد و با هسته تخمک ترکیب می شود و در همین حین تغییرات شیمیایی ایجاد شده در تخمک مانع از ورود اسپرم های دیگر می گردد. به این ترتیب، با ترکیب DNA مرد و زن یک سلول جدید حاصل می شود.
آغاز بارداری
سلولی که از اتصال تخمک و اسپرم حاصل می شود، تخم نام دارد. در عرض ۲ ‌روز پس از بارداری، تخم سفر خود را از طریق لوله حمل تخمک به سمت رحم آغاز می کنند که این امر با فعالیت عضلات جدار لوله میسر می شود. در همین زمان، تخم خود را مکرراً‌ تقسیم می کند تا مجموعه ای از سلول ها به نام مورولا حاصل شود. پس از ۵ ‌تا ۷ ‌روز این مجموعه سلول به رحم می رسد. این مجموعه خود را به صورت امنی در آندومتر (سطح داخلی رحم) جای می دهد و به رشد خود ادامه می دهد. از این لحظه به بعد از بارداری به خوبی تثبیت می شود. یک بخش از مجموعه سلولـی به داخل آندومتر رشد می کند و تبدیل به جــفت می شود کـه نوزاد در حال تکامل را تغذیه می کند. بقیه سلول ها که نوزاد به وسیله آنها رشد خواهد کرد، تبدیل به جنین می شوند.
از تخمک تا جنین
با تقسیم سلول های در حال عبور از لوله حمل تخمک،‌ تعداد آنها هر ۱۲ ‌ساعت دو برابر می شود. وقتی مجموعه سلولی به رحم می رسد، شامل صدها سلول است. وقتی سلول ها در سطح داخلی رحم جای می گیرند،‌ تکامل خود را برای تشکیل یک جنین آغاز می کنند.
چگونگی تغذیه جنین
جنین برای برآوردن نیازهای خود به اکسیژن، مواد غذایی و پادتن های ضد عفونت و همچنین برای دفع مواد زاید خود به مادرش وابسته است. این مواد در داخل جفت که عضوی متصل به سطح داخلی رحم است و از طریق طناب نافـی به نـوزاد مرتبـط مـی شود، بین خـون مادر و خـون جنیـن مبادله مـی شوند. در جفت، خون مادر و جنین نزدیک هم قرار می گیرند ولی واقعاً مخلوط نمی شوند.
عروق خونی در جفت
عروق خونی طناب نافی در جایی که به جفت می رسند، ساختارهایی به نام پرز را تشکیل می دهند و پرزها به سمت نواحی حاوی خون مادر پیشروری می کنند. کوریون که غشایی است که مواد غذایی و سـایر مـواد از طـریق آن عبــور مـی کنند، آنها را محصور می کند.
تکامل جنین
جنین در کیسـه ای در داخـل رحم تـکامـل می یابد. مایع آمنیوتیک مثل یک ضربه گیر برای این کیسه عمل می کند و تغذیه آن نیز به وسیله خون بندناف انجام می گیرد. محصول بارداری در ۸ ‌هفته اول، رویان نام دارد. در این مدت، اندام ها، سر و ظاهر صورت شکل می گیرد؛ بیشتر اعضا تشکیل می شوند و قلب شروع به ضربان می کند. رویـان بعـد از ۸‌‌ ‌هـفـتـه، جنیـن نامیـده مـی شود. تکامل ساختارهای بدن در سراسر بارداری ادامه می یابد.
تغییرات بدن مادر در دوران بارداری
بارداری به سه مرحله (ثلث) تقسیم می شود که هر یک حدود ۳ ماه طول می کشد. در طی بارداری بدن مادر متحمل تغییرات عمده ای می شود. بارزترین این تغییرات عبارتند از برآمدگی شکم همراه با رشد جنین و بزرگ شدن پستان ها همزمان با آماده شدن آنها برای تولید شیر. به علاوه در هر سه ماهه تغییراتی اختصاصی رخ می دهد. در سه ماهه اول، تغییرات قابل مشاهده اندکی وجود دارد. البته ضربان قلب مادر، حدود ۸ ضربه دردقیقه افزایش می یابد تا گردش خون جنین را زیاد کند. تغییر در غلظت هورمون ها ممکن است باعث ایجاد علایمی چون تهوع شود. در سه ماهه دوم ممکن است در اثر وزن جنین، احساس کمردرد مادر شروع شود. اشتهای مادر ممکن است افزایش یابد. تا هفته‌ههای ۱۸ تا ۲۰ حرکات قابل احساس جنین شروع می شود و در شکم مادر احساس لرزش ایجاد می شود. در سه ماهه سوم، همزمان با جهش رشدی جنین، مادر به سرعت وزن می گیرد. سرانجام رحم چنان بزرگ می شود که سر آن تقریباً به قفسه سینه مادر می رسد. در هفته های آخر، جنین تغییر وضعیت می دهد به طوری که سر آن به سمت پایین قرار می گیرد و برای تولد آماده می شود.
مادر در هفته ۱۲
پستان های مادر، سفت و آرئول (ناحیه دور نوک پستان) تیره می گردد رحم که در حال بزرگ شدن است، ممکن است مثانه مادر را تحت فشار قرار دهد.
مادر در هفته ۲۴
با رشد جنین و رحم، شکم مادر شروع به برآمدن می کند. لوبول های تولیدکننده شیر در پستان ها بزرگ می شوند و ممکن است از نوک پستان ترشحاتی بیرون بیاید.
مادر در هفته ۳۶
تحت فشار قرار گرفتن ریه ها، معده، روده ها و مثانه ممکن است علایمی چون تنگی نفس خفیف، سوزش سر دل و تکرر ادرار ایجاد کند.

آنزیمهای قلبی Cardiac enzyme

آنزیمهای قلبی


  آنزیمهای قلبی
بیشتر آزمایشهایی که برای سنجش عملکرد قلب بکار می‌روند، تحت تأثیر بیماریهای دیگر نظیر بیماریهای کبدی و کلیوی و همچنین آسیبهای عضلانی قرار می‌گیرند. با این حال، برخی از آنها، با دقت خوبی، سلامت عضلات قلب را نشان می‌دهد. برخی از آزمایشات قلبی به قرار زیر می‌باشد:
  جدول

 آزمون

 مقادیر طبیعی

توضیح

CK

مردان:mg/dl

 

۱۷۴-۳۸

در بیماریهای قلبی و سکته قلبی، عفونتهای ویروسی، کم‌کاری تیروئید، بیماریهای عضلانی، فعالیت و استرس شدید میزان آن بالا می‌رود. CK-MB بسیار اختصاصی‌تر است ولی در بیماریهای عضلانی و نیز در ورزشکاران ممکن است بالا برود.

زنان: mg/dl

 

۱۴۰-۲۶

Troponin T Troponin I

 

۱-۰

در انفارکتوس و ایسکمی قلبی افزایش می‌یابد. بسیار اختصاصی است ولی ممکن است در آنژین صدری ناپایدار و نارسایی مزمن کلیه هم بالا رود.

AST

(SGOT)

U/Lit

 

۳۵-۰

در نارسایی حاد کلیه، انفارکتوس قلبی، هپاتیت، کم‌خونی، پانکراتیت، بیماریهای ویروسی و عضلانی میزان آن بالا‌ می‌رود.

LDH

U/ml

 

۴۵۰-۲۰۰

در انفارکتوس قلبی، بیماری کبدی، کم‌خونی، پانکراتیت و آسیب عضلانی، مقادیر آن (با تأخیر) بالا می‌رود

آنتی ‌ژن اختصاصی پروستات PSA

 

آنتی ‌ژن اختصاصی پروستات


 آنتی ‌ژن اختصاصی پروستات
PSA، نوعی گلیکوپروتئین (ترکیبی از پروتئین و قند) است که در سلولهای پروستات در مردان وجود دارد. این آنتی‌ژن، به مقادیر کم در خون تمامی مردان یافت می‌شود ولی در بیماریهای پروستات، مقدار ان بالا می‌رود.
از آنجایی که این آزمون،‌ ممکن است در مواردی بطور کاذب، منفی باشد، لازم است همواره همراه با معاینات بالینی انجام گردد. بهرحال انجام معاینه بالینی بهمراه اندازه‌گیری سطح PSA، در مردان میانسال و بعد از آن، در تشخیص زودهنگام بیماریهای پروستات، بخصوص سرطان پروستات، بسیار مفید است.
  تصویر
   جدول

ادرار

 آزمون

 مقادیر طبیعی

توضیح

PSA

کمتر ازng/ml

 

۴

با افزایش سن، مقدار آن بیشتر می‌شود.


آزمون‌های عملکرد کلیه renal function test

 

آزمون‌های عملکرد کلیه


   آزمون‌های عملکرد کلیه‌
کلیه‌ها، وظیفه پاکسازی برخی از مواد زاید و سمی که حاصل متابولیسم می‌باشند را برعهده دارند. تستهای عملکرد کلیه، قدرت دفع این مواد را توسط کلیه‌ها مورد ارزیابی قرار می‌دهد. غالباً جهت اندازه‌گیری قدرت دفع کلیه‌ها، غلظت برخی مواد در خون و ادرار همزمان اندازه گرفته می‌شود. البته در بسیاری موارد، میزان مواد در ادرار جمع شده طی ۲۴ ساعت اندازه‌گیری شده، متوسط آن محاسبه می‌گردد. جهت اندازه‌گیری میزان پروتئین یا کراتینین ادرار ۲۴ ساعته، ظرفی به شما داده می شود و از شما خواسته می‌شود تا طی ۲۴ ساعت آینده، ادرار خود را در آن ظرف جمع‌آوری کنید. دقت کنید که هربار پس از جمع کردن هر نوبت ادرار، درپوش ظرف را محکم کنید و ظرف را در جای خنک نگهداری کنید. گرم شدن ظرف موجب مخدوش شدن آزمایش می‌گردد. در انتها، نام و مشخصات خود را روی ظرف بنویسید و آن را به آزمایشگاه برگردانید.
   تصویر
  جدول

خون

 آزمون

 مقادیر طبیعی

توضیح

BUN

mg/dl

 

۲۰-۱۰

مقادیرB.U.N
اسیداوریک و کراتینین خون، در بسیاری از بیماریهای کلیه، همچنین در برخی بیماری‌های کبد، عضلات و ... افزایش می‌یابد

اسید اوریک

مردان: mg/dl

 

۸-۲/۵

اسید اوریک

زنان: mg/dl

 

۶-۱/۵

کراتینین

کمتر از mg/dl

 

۵/۱

ادرار

 آزمون

 مقادیر طبیعی

توضیح

پروتئین ادرار ۲۴ ساعته

کمتر ازmg

 

۱۵۰

در بسیاری از بیماریهای کلیه مقدار آن افزایش می‌یابد. از آنجا که مقدار پروتئین و کراتینین ادرار در ساعات مختلف شبانه‌روز بسیار متغیر است، جمع‌اوری دقیق و صحیح ادرار در طول ۲۴ ساعت اهمیت فراوانی در نتایج این دو آزمایش دارد.

Creatinine (ادرار ۲۴ ساعته)

 

۲۰۰۰-۵۰۰

در بارداری، فعالیت شدید و برخی موارد دیگر بالا می‌رود. در بسیاری از بیماری‌های کلیه، نارسایی قلبی، شوک و کم‌آبی پایین‌ می‌آید.

آزمون های عملکرد کبدی LFTs

 

آزمون های عملکرد کبدی

  تصویر
   جدول

 آزمون

 مقادیر طبیعی

توضیح

SGPT

(ALT)

IU/Lit

 

<۳۵

در بیماریهای کبدی، بیماریهای کلیوی، پانکراتیت، مصرف الکل میزان آن بالا می‌رود. همچنین در بسیاری از بیماریهای التهابی میزان آن افزایش می‌یابد.

SGOT

(AST)

IU/Lit

 

<۳۵

در بیماریهای قلبی، پانکراتیت، بیماریهای کبدی، بیماریهای عضلانی، مصرف الکل و آسیب‌های جسمانی میزان آن بالا می‌رود. همچنین در بسیاری از بیماریهای التهابی میزان آن افزایش می‌یابد.

AL.ph

فسفاتاز قلیایی

IU/Lit

 

۳۰-۱۳۰

در رشد استخوانی، بدخیمی‌ها، ترمیم شکستگی‌ها، بیماری پاژه، بیماریهای کبدی، نارسایی قلبی، بارداری، پرکاری غده پاراتیرویید و بسیاری بیماریهای دیگر بالا می‌رود.

Bilirubin

بیلی‌روبین

Total

 

<۲/۱

افزایش آن باعث بروز پدیده زردی می‌شود. در آسیبها و بیماریهای کبدی، انسداد مجاری صفراوی، همولیز و گرسنگی میزان آن افزایش می‌یابد. انسداد مجاری صفراوی و بیماریهای مربوط به آن، منجر به بالا رفتن بیلی‌روبین مستقیم می‌شوند.

Direct

 

<۰/۳

Albumin

آلبومین

Mg/dl

 

۵/۳-۵

در حالاتی نظیر کم آبی و دیابت بی‌مزه، میزان آن افزایش می‌یابد. در بیماریهای کبدی، CF، سوء تغذیه، IBD، برخی بیماریهای کلیوی و کبدی، برخی انواع بدخیمی‌ها و برخی بیماریهای بافت همبند میزان آن کاهش می‌یابد.

آزمونهای انعقاد خون

 

به قسمت آزمایشات انعقاد خون مراجعه شود.